Rozbor úvodu do knihy Genezis od Jozefa Heribana
Autor v úvodnej časti do prvej biblickej knihy hovorí o predhistórii, období patriarchov a o historickosti genézy. Tvrdí, že archeologické objavy ukázali, ako sú prvé kapitoly Genezis podobné s náboženskými textami Sumeru, Babylonie a Ugaritu.
Citácia J. H.: „Treba však pripomenúť, že inšpirovaní pisatelia, ktorí zostavili a zredigovali rozprávania prvých hláv Genezis, prepracovali jestvujúce literárne pramene v duchu a vo funkcii tradície svojho ľudu. Preto sa biblický opis stvorenia a potopy podstatne líši od podobných udalostí v staroorientálnych náboženských tradíciách.“
Komentár: Z tohto výkladu vyplýva, že „autori“ knihy Genezis prebrali poznatky o stvorení sveta, človeka alebo o potope najprv z pohanských náboženstiev a potom z nich vybrali časti, ktoré sa hodili do Tradície izraelského národa. Takýto falošný výklad zastáva tzv. historicko – kritická teológia, ktorá neverí v Božskú inšpiráciu Písma Svätého a správy o stvorení sveta a človeka pokladá len za mýtus alebo alegóriu. Tento blud už v roku 1909 odsúdila pápežská biblická komisia, ktorá hájila historický ráz prvých troch kapitol 1. knihy Mojžišovej a vyhlásila, že podľa svedectva celého Písma i Tradície otcov nemožno učiť, že by tieto prvé tri kapitoly obsahovali báje, inotaje alebo náznaky(symboly) prebraté zo starých národov.
Treba tiež povedať, že autor, ktorý zostavil Genezis, bol len jeden, a to Mojžiš, a nie žiadni tzv. „inšpirovaní pisatelia.“ Mojžiš, inšpirovaný Duchom Svätým, neprevzal do spisu správu o stvorení z pohanských národov, ale napísal len to, čo mu Boh zjavil, a to buď z písomnej alebo ústnej Tradície židovského národa.
Citácia J. H.: „Nejde tu (v knihe Genezis) teda o historické, ale o eminentne náboženské dielo. Rozprávanie o prahistórii neslobodno chápať ani ako prírodovedecký výklad, ani ako historický opis pôvodu vesmíru a ľudstva, ale ako prejav viery o podstate sveta a človeka a o ich vzťah k Bohu. Podobne ani históriu patriarchov a Jakubových synov nemožno v jej detailoch historicky podložiť...“
Komentár: Katolícky čitateľ musí ostať po takýchto názoroch šokovaný, pretože jeho viera v moc Božieho slova ostáva otrasená! Iste, biblický spis Genezis je v prvom rade o Božej ponuke spásy človeku, ale Božská inšpirácia v tomto spise platí aj na oblasť histórie a prírodopisu, i keď tieto poznatky nie sú najdôležitejšou častou Genezis. (Vyhlásenie pápeža Leva XIII. v encyklike Providentissimus Deus, 1893)
Je otázkou, prečo Heriban podáva také zavádzajúce vyjadrenia o tom, ako chápať Genezis. Čo sa týka prírodovedeckého hľadiska zrejme naráža na šesťdňové stvorenie sveta, ktoré podľa neho nemožno chápať doslovne, a preto kladie taký dôraz radšej na náboženský zmysel spisu. Udalosti opísané v Genezis však jasne svedčia o jej historickosti a nemožno ich opomenúť. Potvrdzuje ich napríklad i súčasná veda, ktorá dokázala, že ľudstvo pochádza z jedného páru, teda od prarodičov Adama a Evy. Ďalším dôkazom na potvrdenie historickosti Genezis je napríklad príbeh o padaní ohnivej síry z neba ako Boží trest na tých, ktorí žili zvráteným homosexuálnym životom.(Gn 18, 24-25) Ešte dnes sa v bývalej Somode a Gomore nachádzajú spopolnené hradby týchto nemravných miest a je tam aj jedinečný druh síry, ktorá je stále horúca a nevyskytuje sa nikde inde na svete, len tam. Čo sa týka histórie patriarchov a Jakubových synov, aj túto môžeme podložiť. O historickej existencii patriarchu Abraháma svedčí Samotný Spasiteľ sveta, Pán Ježiš. Hovorí, že Abrahám videl budúceho Mesiáša, ktorý sa mal narodiť práve z jeho potomstva a zaplesal.(Jn 8,56) Taktiež patriarcha Jakub, Abrahámov vnuk, prorokuje, že Mesiáš vzíde z pokolenia jeho syna, z Júdu. „Neoddiali sa žezlo od Júdu, ani berla od jeho nôh, kým nepríde (Ten), ktorému prislúcha (žezlo) a ku ktorému sa pritúlia národy.“(Gn 49,10).
Popieranie Božieho pohľadu na stvorenie a dejiny spásy teda neobstojí a je len dôkazom straty spasiteľnej viery v živého Boha, ktorá vedie do večného pekla.
Boh aj dnes potvrdzuje pravdivosť knihy Genezis. Táto kniha hovorí nielen o stvorení sveta alebo o starostlivosti Stvoriteľa o človeka, ale aj o vážnej realite hriechu, ktorý oddeľuje človeka od Boha. Radostná správa Biblického spisu Genezis tkvie v tom, že Boh Otec prisľubuje na svet zasľúbeného Vykupiteľa, Božieho Syna. (Gn 3,15) Ježiš svojou vykupiteľskou obetou na dreve kríža premôže silu hriechu i diabla a prinavráti stratené ľudstvo späť do spoločenstva s Bohom.
Rehoľníci SBM 28. 7. 2014
Sťahuj: Rozbor úvodu do knihy Genezis od J. Heribana